E-vliegassen zijn afkomstig van energiecentrales op basis van de verbranding van steenkool (steenkoolcentrales). De steenkool, die energiecentrales als fijn poederkool verstoken, bestaat voor om en bij de 15% uit niet brandbaar materiaal. Hiervan wordt 90 % onder de vorm van stofdeeltjes met de rookassen meegevoerd. Deze stofdeeltjes (1 à 130 µm) worden opgevangen met behulp van filters of cyclonen en worden E-vliegas of ook wel (poeder)koolvliegas genoemd. De resterende 10% blijft onderaan in de verbrandingsketel in de vorm van E-bodemas. E-vliegassen zijn zuiverder dan AVI-vliegassen.


Productie

In Vlaanderen is er geen productie meer van E-vliegassen gezien de laatste steenkoolcentrales in België in 2016 definitief gesloten werden. Wel zijn er nog vliegassen van voormalige centrales beschikbaar. Zo is er bv. de terril de Hainaut in Wallonië, deze bestaat uit 1,7 miljoen m³ vliegassen die momenteel afgegraven wordt.
Ook wordt er E-vliegas van buiten Vlaanderen geïmporteerd zoals bijvoorbeeld uit Nederland, Duitsland, Frankrijk en Italië. Volgens het MDO [1] bedroeg de geïmporteerde hoeveelheid in 2015 48 kton (voornamelijk Nederland (45 kton)).

Milieuhygiënische aspecten

E-vliegassen zijn zuiverder dan AVI-vliegassen. Een grondstof verklaring is verplicht.

Bouwtechnische Aspecten

E-vliegas bevat puzzolane eigenschappen. Hierdoor wordt het nagenoeg volledig verwerkt in de cementindustrie als grondstof voor ternaire cementen (type CEM II).
Door een onvolledig verbrandingsproces kunnen vliegassen een hoeveelheid onverbrande kool bevatten. Dit geeft aanleiding tot o.a. verminderde werking van bepaalde hulpstoffen, een verminderde duurzaamheid, een toename in de waterbehoefte [2]. De norm NBN EN 450-1 (2012) voor vliegas in beton schrijft voor dat het gehalte onverbrande kool, gemeten als gloeiverlies, beperkt moet worden tot 5 % (categorie A). Ook andere specifieke chemische en fysische eisen worden in deze norm vastgelegd.
E-vliegassen kunnen bouwtechnisch gecertificeerd worden door certificatie-instellingen COPRO (TRA CE 450) en Certipro.

Toepassing als bouwstof

E-vliegassen worden zo goed als volledig ingezet als grondstof voor ternaire cementen (113 kton).

E-vliegas kan ook ingezet worden als toevoegsel in asfalt en bitumineuze mengsels, beton voor geprefabriceerde producten en stortklaar beton (gebouwen en structuren, wegenisbeton).

E-vliegas kan ook dienen als secundaire grondstof voor alkali geactiveerde cementvervangers, ookwel “geopolymeren” genoemd.

Toepassingen

Referenties

[1] LNE, OVAM, VITO, „Monitoringsysteem Duurzaam Oppervlaktedelfstoffenbeleid, Jaarverslag 2015” 2017.
[2] Belgische BetonGroepering, “Betontechnologie”, 2009.

Extra informatie

Versie: 09/05/2018

Opmerkingen of aanvullingen, gebruik het contactformulier.